Funkcja impresywna tekstu

Dowiesz się, co to jest funkcja impresywna tekstu, jakie teksty są tekstami o funkcji impresywnej, co to jest perswazja i czym różni się perswazja od manipulacji.

Czy potrafisz rozpoznać, kiedy ktoś próbuje wpłynąć na Twoje zachowanie? Czy wiesz, kiedy robi to bezinteresownie, a kiedy po prostu chce Tobą manipulować.

Zapoznaj się z tym materiałem, a pokrzyżujesz plany manipulantów i docenisz bezinteresownych doradców.

Kiedy ktoś do Ciebie mówi lub pisze, po to by wpłynąć na to,
co myślisz i jak się zachowasz, jego wypowiedź ma charakter impresywny. Tekstami
o charakterze impresywnym są rozkazy, np. „Ręce do góry!”, prośby „Uprzejmie proszę
o podniesienie rąk do góry.”, informacje „Informujemy, że lekcje w liceum ogólnokształcącym zaczynają się o godzinie ósmej rano.”, a także instrukcje i porady, np. „Aby poderwać chłopaka bądź olśniewająca. Zachowuj się naturalnie i odpowiednio do sytuacji, słuchaj go i spróbuj zrozumieć.”, „Aby poderwać dziewczynę bądź rycerski jak Zbyszko z Bogdańca, odważny jak Konrad Wallenrod, inteligentny jak Maria Skłodowska-Curie”.

Niekiedy nadawca próbuje wpłynąć na Twoją postawę i zachowanie pośrednio. Nie mówi wprost, czego oczekuje od Ciebie, ale formułuje ocenę, np. „Uwielbiam ludzi z abstrakcyjnym poczuciem humoru.”, „Każdy inteligentny człowiek przynajmniej raz w życiu przeczytał Pana Tadeusza.”. Takie komunikaty mają Ci uzmysłowić jego preferencje i skłonić do takiego działania, jakie rekomenduje.

Funkcję impresywną mają hasła i slogany, np. „Szklanka mleka każdego dnia.”,
„W jedności siła.” oraz przysłowia „Bez pracy nie ma kołaczy.”

Wśród tekstów o funkcji impresywnej wyróżnić można wypowiedzi perswazyjne
i manipulacyjne. Z perswazją mamy do czynienia wtedy, gdy nadawca pragnie skłonić odbiorcę do przyjęcia swoich poglądów i sposobów postępowania i przytacza argumenty, które mają odbiorcę przekonać. Intencje nadawcy są w przypadku perswazji szlachetne,
a argumenty prawdziwe. Zmiany postawy i zachowania nie powinny zaszkodzić odbiorcy
a wręcz przeciwnie, przyniosą pozytywny skutek. Przykład tekstu perswazyjnego „Ubierz się ciepłej, bo na dworze jest dzisiaj bardzo zimno. W taką pogodę łatwo się przeziębić.” „Jeśli w budynku wybuchnie pożar, należy opuścić budynek korzystając ze schodów. Zabrania się używania windy”.

Jeśli natomiast nadawca komunikatu ukrywa przed Tobą prawdziwy cel, nie ujawnia prawdziwych intencji, przytacza fałszywe argumenty, celowo pomija fakty lub nadmiernie eksponuje rzeczy nieistotne, to mówimy o manipulacji. Istnieją setki technik manipulacyjnych. Do perfekcji zostały doprowadzone w takich dziedzinach jak reklama, sprzedaż, media, polityka. Manipulowanie jest tym skuteczniejsze, im słabsze są osobowości osób, na które się oddziałuje. Jak ustrzec się przed manipulacją? Warto zadawać rozmówcy szczegółowe pytania, prosić o dodatkowe wyjaśnienia, nie spieszyć się z ewentualną decyzją, w myśl przysłowia „Co nagle, to po diable”.

Sprawdź, czy zapamiętałeś.

Odpowiedz na pytanie. Co jest celem tekstu o funkcji impresywnej?

a. Odzwierciedlenie uczuć nadawcy.

b. Wywołanie artystycznych wrażeń.

c. Skłonienie odbiorcy do określonych zachowań.

Odpowiedź prawidłowa: celem tekstu o funkcji impresywnej jest skłonienie odbiorcy
do określonych zachowań.